اخبار و مطالب پزشکی و سلامت

به گزارش گیلان سلامت وی درابتدا در تعریف زینک این توضیح را ارئه کرد: مواد معدنی یا مینرال ها بر اساس مقدار نیاز مصرف روزانه دسته بندی می شوند، اگراین میزان بیشتر از ۱۰۰ میلی گرم باشد مانند کلسیم به آنها "ماکرو مینرال ها" می گوییم اگر بین ۱ تا ۱۰۰ میلی گرم باشند به آنها "میگرو مینرال ها" می گوییم و اگر کمتر از ۱ میلی گرم باشند مثل سلنیوم، به آن‌ها "اولترا تریس المنت‌ها" گفته می شود پس زینک هم یک تریس المنت است.

این داروساز در خصوص میزان نیاز روزانه افراد در گروه‌های سنی مختلف به زینک توضیح داد: مقادیر مورد نیاز زینک بر اساس جداول جهانی آردی از ۳ میلی گرم در بچه های کوچیک یا نوزادان تا ۱۱ میلی گرم برای مردان و ۸ میلی گرم برای خانم ها متفاوت است که این مقدار در خانم های باردار و شیرده، به ۱۲ و ۱۳ میلی گرم در روز می‌رسد.

وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار سلامت نیوز که به چه علت مقادیری که در بعضی از مولتی ویتامین درج می‌شود،بیشتر از این میزان است؟ گفت: درواقع این مقادیر درج شده نشان دهنده میزان تحمل بدن ما برای دریافت یک ماده مغذی (مینرال و ویتامین) است. این مقدار برای زینک تا روزی ۱۰۰ میلی گرم هم می رسد اما پیشنهاد نمی شود به هیچ عنوان روزانه بیشتر از ۳۰ میلی گرم زینک مصرف شود، که این میزان هم در مواقع خاص تجویز می شود و روزانه درمصرف زینک باید به همان 10 میلی گرم اکتفا شود چرا که به هر حال زینک از طریق مواد غذایی مثل گوشت، مرغ، بعضی از مغز ها و عدس هم به دست می آید.

وی در ادامه افزود: در رابطه با مصرف ویتامین ها و مکمل ها باید یک قاعده کلی را درنظر گرفت و آن قاعده این است که کمبود تمامی این ها در بدن نقص و اشکال ایجاد می کند و دریافت به موقع آنها باعث بهبود عملکرد سیستم بدن بسته به آن ریزمغذی می‌شود، زینک هم از این قاعده مستثنی نیست؛ کمبود زینک در بدن باعث بروز اختلالات زیادی می‌شود. این موارد عبارتند از اشکال در سیستم چشایی،برخی از انواع ریزش مو مثل آلوپسیا، اشکال درسیستم ایمنی اولیه و ثانویه هر دو،افزایش مدت زمان التیام پیدا کردن زخم ها و کاهش رشد در کودکان.

خانعلی با اشاره به این موضوع که اگر چه که توصیه می‌شود مصرف زینک براساس جداول مورد نیاز روزانه بر روی مکمل ها نوشته شده است؛ صورت گیرد،اما این قضیه معجزه نمی کند،افزود: باید بدانید که برای درمان، زینک هم نقش خود را ایفا می کند. اگر شما ریزش مویی دارید که به دلیل کاهش سلنیوم بدن شما ایجاد شده قطعاً مصرف زینک کمکی نمی‌کند، بنابراین باید علت‌یابی شود؛ اگر شما هر مشکلی دارید اعم از مشکلات در سیستم ایمنی، پوست و ریزش مو باید علت‌یابی شود.البته تجویز زینک همیشه جزء خطوط اول درمان است چرا که بر اساس مطالعاتی که انجام شده نشان داده شده میزان زینکی که افراد از تغذیه کسب می کنند بسیار ناچیز و کمتر از نیاز روزانه است.

وی در خصوص املاح متفاوت زینک توضیح داد: زینکی که وارد بدن شده و آزاد می شود اصطلاحا زینک المنتال گفته می شود ومقداری که در جداول آمده مقدار المنتال است، املاح زینک متفاوت است زینک سیترات، زینک گلوکونات، زینک سولفات و پیکولینات هستند که مقدار کمی در جذب و ایجاد عوارض گوارشی با هم متفاوت هستند.

برای مثال جذب زینک گلوکونات و پیکولینات مقداری بالاتر است و عوارض گوارشی که ایجاد می کنند مثلا در زینک سیترات کمتر است؛ این موضوع در املاح دیگر نظیر کلسیم هم شنیده می شود. اما تفاوت بارز و شایعی محسوب نمی‌شود. اما در افرادی که کمبود زینک دارند و نیاز هست که جذب بالاتری داشته باشند و یا سیستم گوارشی آنها دچار مشکل است، این قضیه اهمیت پیدا می‌کند.

این داروساز در خصوص مصرف بی رویه مکمل زینک هشدار داد: وقتی زینک وارد بدن می‌شود،هنگام جذب با بعضی از املاح دیگر مثل مس یا همان کاپر و آهن رقابت می کند، پس مصرف هر کدام از مکمل‌ها به شکل بی رویه باعث کاهش جذب دیگری و بالطبع تداخل دارویی می‌شود.

وی افزود:مصرف بی رویه زینک علاوه بر این عوارض ممکن است باعث مشکلات گوارشی شدید مانند استفراغ، اسهال و حالت تهوع شود،بنابراین این نکته همیشه یادتان باشد که در مورد زینک هم این موضوع بسیار مهم و کلیدی هست اما طبق معمول باید به اندازه و با رعایت مقدار دوز تجویز شده باشد.

خانعلی در رابطه با زینک پلاس ها توضیح داد: اینگونه نیست که این نوع از زینک ها بسیار خاص باشند در واقع واژه پلاس در کنار زینک، نشان دهنده وجود سری دیگری از ویتامین ها و مواد معدنی است که بسته به شرکت تولید کننده متفاوت است، زینک همراه با ویتامین ب کمپلکس، زینک همراه با ویتامین ث و ..

وی در انتها توصیه کرد: اگر از تعداد زیادی مولتی ویتامین استفاده می کنید حتما این مقادیر را یادداشت کنید که مقدار زیاد از حد را استفاده نکرده باشید ؛توصیه دیگر این است که اگر قصد مصرف مکمل‌های زینک پلاس را دارید،زینک پلاسی که با ویتامین های گروه ب همراه است را انتخاب کنید چرا که اگر با آهن یا مس و سلنیوم باشد یک مقدار در جذب با هم رقابت می‌کنند و باعث کاهش جذب همدیگر می‌شوند که البته شرکت‌های تولید کننده بر ای کنترل این مشکل، مقدار را کمی بالاتر می‌برند؛ یعنی ممکن است شما در مکملی زینک داشته باشید و در کنار آن سلنیوم و آهن هم باشد و مقدار زینک المنتال ۱۵یا ۲۰ میلی گرم باشد یا ملح زینک از گلوکونات باشد که جذب بهتری دارد و شرکت‌ها با فرمولاسیونی که درست می‌کنند، پوشش می‌دهند.

منبع: سلامت نیوز