کمبود آهن، یکی از شایع ترین مشکلاتی است که اغلب در زنان دیده می شود. آهن برای تولید گلبول های قرمز حیاتی است. گلبول های قرمز، نوعی پروتئین است که به انتقال اکسیژن در سراسر بدن کمک می کند.
به گزارش گیلان سلامت به نقل از کلیولند کلینیک، علائم کم خونی فقر آهن در طول زمان خودش را نشان می دهد. در ابتدا، ممکن است کمبود آهن داشته باشید و علائمی داشته باشید که آنقدر خفیف هستند که متوجه آنها نشوید. با این حال، اگر کم خونی ناشی از فقر آهن درمان نشود، می تواند باعث احساس خستگی و ضعف شود. ممکن است متوجه رنگ پریدگی پوست و سردی دست و پا شوید. گاهی اوقات نیز ، می تواند باعث درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع و تنگی نفس شود.
علائم کمبود آهن در طول زمان ایجاد می شود و ممکن است در ابتدا خفیف باشد، اما اگر درمان نشود در طول زمان بدتر می شود.
علائم شایع کمبود آهن
تنگی نفس
درد قفسه سینه
لرز
ضعف
مشکل در تمرکز
سرگیجه
کبودی
پیکا (شرایطی که در آن افراد هوس مواد غیر غذایی مانند یخ، گچ، رنگ، خاک رس یا نشاسته دارند)
سردرد
سندرم پاهای بی قرار
خستگی
چه شرایطی جذب آهن را برای بدن من سخت می کند؟
دلایل مختلفی وجود دارد که بدن شما ممکن است آهن را جذب نکند، از جمله:
شما یک بیماری روده ای یا گوارشی مانند بیماری سلیاک ، گاستریت خودایمنی، یا بیماری التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون
شما یک عفونت هلیکوباکتر پیلوری در معده خود دارید.
شما جراحی دستگاه گوارش، از جمله جراحی کاهش وزن، انجام داده اید که مانع از جذب آهن کافی در بدن شما می شود. به عنوان مثال، افرادی که جراحی بای پس معده یا معده برداشته اند ممکن است دچار کم خونی فقر آهن شوند.
شما شرایط ژنتیکی نادر خاصی دارید که توانایی بدن شما برای جذب آهن را مختل می کند.
پزشکان چگونه کم خونی فقر آهن را تشخیص می دهند؟
کم خونی فقر آهن با آزمایش خون تشخیص داده می شود.
اگر کم خونی فقر آهن دارید، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری را برای یافتن علت انجام دهد.
اقداماتی که پزشک شما ممکن است برای تشخیص کم خونی فقر آهن انجام دهد عبارتند از:
آنها ممکن است گلبول های قرمز شما را زیر میکروسکوپ بررسی کنند. اگر کم خونی ناشی از فقر آهن دارید، گلبول های قرمز خون شما قرمز روشن و کم رنگ و کوچکتر از حد معمول می شوند.
سطح آهن خون شما را اندازه گیری می کنند.
آنها میزان ترانسفرین خون شما را اندازه گیری می کنند. ترانسفرین پروتئینی است که آهن را حمل می کند.
آنها میزان فریتین در خون شما را اندازه گیری می کنند. فریتین پروتئینی است که آهن را ذخیره می کند.
آنها ممکن است کولونوسکوپی یا آزمایشات دیگری را برای تعیین اینکه چرا آهن شما کم است توصیه کنند.
چگونه کم خونی ناشی از فقر آهن را رفع کنیم؟
کمبود آهن را می توان با مکمل های آهن، معمولاً به صورت قرص و گاهی با تزریق وریدی درمان کرد. پزشک شما سعی می کند علت کمبود آهن شما را شناسایی کند. بیشتر اوقات، افراد به دلیل از دست دادن خون یا عدم جذب آهن در رژیم غذایی خود، دچار کم خونی فقر آهن هستند.
پزشک با تشخیص و در صورت امکان، ضمن درمان کمبود آهن، کم خونی ناشی از فقر آهن را درمان می کنند.
اگر کم خونی فقر آهن داشته باشم، آیا پزشک من مکمل آهن را تجویز می کند؟
شرایط هر کس ممکن است کمی متفاوت باشد. پزشک شما ممکن است مکمل های آهن را برای بازگرداندن آهن از دست رفته در اثر خونریزی بیش از حد یا اگر آهن کافی از غذا دریافت نمی کنید، تجویز کند. اگر شرایطی دارید که شما را از جذب آهن باز می دارد، ممکن است مکمل های آهن داخل وریدی (IV) تجویز کنند.
چه مدت بعد از مصرف مکمل های آهن احساس بهتری خواهم داشت؟
ممکن است سه تا شش هفته طول بکشد تا مکمل های آهن شروع به افزایش ذخایر آهن شما کنند. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی سطح آهن شما را کنترل می کند و زمانی که سطح آهن شما بهبود یافته است به شما اطلاع می دهد.
حتی در این صورت، آنها ممکن است مصرف مکمل های آهن را برای حداقل شش ماه توصیه کنند تا بدن شما بتواند ذخایر آهن خود را دوباره بازسازی کند.
برای جلوگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن چه کاری می توانم انجام دهم؟
شما می توانید با داشتن یک رژیم غذایی غنی از آهن، خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید . در اینجا چند گروه غذایی غنی از آهن وجود دارد که باید در نظر بگیرید:
حبوبات : نخود، لوبیا، توفو
نان و غلات : نان سبوس دار، نان سفید غنی شده، نان چاودار، غلات سبوس دار و غلات با گندم
سبزیجات: اسفناج، کلم بروکلی، لوبیا چیتی، سبزی با برگ تیره، سیب زمینی، کلم، کلم بروکسل و گوجه فرنگی
پروتئین: گوشت گاو، مرغ، تخم مرغ، جگر و ماهی، صدف
میوه: انجیر، خرما و کشمش
من یک رژیم گیاهخواری را دنبال می کنم. برای افزایش مصرف آهن چه کنم؟
اگر از رژیم گیاهخواری پیروی می کنید ، به دنبال نان ها و غلات غنی شده با آهن باشید. چندین گزینه غیر گوشتی برای افزایش دریافت آهن وجود دارد، مانند لوبیا، توفو، میوه های خشک و سبزیجات با برگ های تیره.
ممکن است بخواهید مکمل آهن مصرف کنید. از ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد مکمل های آهن مناسب بپرسید تا بیش از حد آهن مصرف نکنید.
نشانه های دیگر کمبود آهن
خونریزی شدید هنگام قاعدگی
به گفته یک متخصص زنان، علت عمده کمبود خون در زنان خونریزی شدید است. با وجود از دست دادن میزان زیاد خون، تقریبا فقط نصف آن در بدن جایگزین می شود و این روند هر ماه ادامه دارد.
پریدگی رنگ
گلبول های قرمز، رنگ قرمز به خون می دهد و کمبود پروتئین باعث رنگ پریدگی چهره می شود. رنگ پریدگی چهره، داخل لب، لثه و پلک ها نشانه کمبود آهن است.
کمبود نفس
اگر میزان اکسیژنی که به بدن می رسد، پایین باشد، هرچه قدر هم عمیق نفس بکشید، دچار کمبود نفس خواهید شد. اگر در انجام کارهای معمولی از جمله بالا رفتن از پله، ورزش کردن و ... نفس کم می آورید، بدانید که دچار کمبود آهن شده اید.
تپش قلب
قلبی که از آن زیاد کار کشیده شده است، در معرض مشکلاتی از جمله ضربان نامنظم، صدای غیرعادی، بزرگ شدن و حتی سکته است. برای رسیدن به آن مرحله، فرد باید برای مدتی دچار کمبود آهن باشد.
سردرد
به علت کمبود آهن میزان اکسیژنی که به مغز می رسد از حد معمول کمتر است و در نتیجه رگ های مغز متورم و فرد دچار سردرد می شود.
بدون دلیل دچار اضطراب می شوید
کمبود اکسیژن سیستم سمپاتیک عصبی راتحریک می کند. از آن جا که کمبود آهن می تواند ضربان قلب را بالا ببرد، فرد در حالی که دلیلی برای اضطراب ندارد، حس می کند در وضعیت فرار یا مبارزه قرار دارد.
ریزش مو دارید
کمبود آهن در مرحله پیشرفته باعث ریزش مو می شود. برای بدن حمایت از عملکرد حیاتی اهمیت بیشتری دارد تا حفظ مو. اما بدانید ریزش ۱۰۰تار مو در روز امری معمول است.
کم کاری تیروئید دارید
کمبود آهن، عملکرد تیروئید را کند می کند. کم کاری تیروئید که از هر ۱۰نفر در ۶نفر دیده می شود، توسط بیمار تشخیص داده نمی شود. بنابراین اگر دچار کمبود انرژی هستید، اضافه وزن دارید یا دمای بدنتان پایین است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
باردار هستید
اغلب می شنویم که زنان باردار باید اسیدفولیک استفاده کنند اما جنین علاوه بر اسیدفولیک به آهن نیز نیاز دارد و در صورت احساس کمبود، جنین از ذخیره بدن مادر استفاده می کند. در زمان زایمان هم خون زیادی از دست می رود و میزان آهن بدن پایین می آید. اگر چندقلو باردار هستید، بارداری پشت سر هم داشته اید یا به علت تهوع صبحگاهی بالا می آورید، مصرف آهن خود را افزایش دهید.
ظاهر زبان کمی عجیب است
علاوه بر کم رنگ شدن زبان، پایین بودن آهن می تواند میزان «مایوگلوبین» نوعی پروتئین در گلبول های قرمز را کاهش دهد.
منبع:سلامت نیوز